به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه همشهری ،طبق آمار اعلام‌شده از سوی آبفای کشور درباره جمعیت تحت پوشش تاسیسات فاضلاب شهری، کردستان با 95.9درصد در جایگاه اول قرار دارد و بعد از آن همدان با 75.4 و اصفهان با 73.5درصد قرار گرفته‌اند. هرچند در این میان کلانشهرهای مشهد با میزان دسترسی 80.34 و شیراز با 75.34درصد هم جایگاه خوبی میان شهرهای کشور دارند.

در این رتبه‌بندی استان‌های اردبیل، ایلام، لرستان، خوزستان، چهارمحال‌وبختیاری، آذربایجان‌غربی، قزوین، آذربایجان‌شرقی، مرکزی، کرمانشاه و گیلان در کنار اصفهان، همدان و کردستان بالاتر از میانگین کشوری یعنی 52.64درصد قرار گرفته‌اند.

اوضاع اما در مازندران، گلستان، فارس، کرمان و کاشان خوب نیست و این مناطق به‌ترتیب با 17.5، 17.5، 14.5، 13.8، و 13.6درصد در رده‌های پایین‌تر جدول قرار گرفته‌اند و حتی به رقم 20درصد پوشش جمعیت شهری هم نرسیده‌اند.در مجموع فقط 52.64درصد از جمعیت 59میلیونی مناطق شهری ایران به تاسیسات فاضلاب دسترسی دارند و پیش‌بینی می‌شود با تکمیل طرح‌های در حال اجرا این رقم به حدود 60درصد برسد. حتی درصورت تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌های نیمه‌کاره، همچنان 22.658.739نفر از جمعیت شهرنشین ایران به تاسیسات فاضلاب دسترسی نخواهند داشت.
این‌ همه در حالی است که بررسی لایحه بودجه نشان می‌دهد اعتبار فصل آب و فاضلاب فقط 7.21درصد رشد داشته است درحالی‌که اغلب طرح‌های مربوط به این حوزه در استان‌های مختلف به‌دلیل مشکلات اعتباری کند پیش می‌روند.

نمونه بارز این کمبود اعتبار را می‌توان در کلانشهر اهواز مشاهده کرد. با اینکه 59.4درصد از جمعیت شهری خوزستان به تاسیسات فاضلاب دسترسی دارند و این عدد در کلانشهر اهواز بالاتر از 37درصد است، اما این استان حتی در مقایسه با کرمان و فارس در رده‌های پایین جدول اوضاع بحرانی‌تری دارد.
اهواز و سایر شهرهای خوزستان شبکه دفع آب‌های سطحی ندارند، شبکه فاضلاب هم جوابگوی جمعیت فعلی نیست و به همین دلیل پس از هر بارندگی آب‌های سطحی به شبکه فاضلاب فرسوده استان وارد می‌شوند و در نتیجه ‌فاضلاب بالا می‌زند.

در زمان بارندگی، بار آب‌های سطحی بر دوش شبکه فاضلاب قرار می‌گیرد و این شبکه باید حداقل ۷برابر ظرفیت آب تخلیه کند که مهم‌ترین دلیل آبگرفتگی و باقی‌ماندن آب در خیابان‌های اهواز، ماهشهر، خرمشهر، بندرامام(ره) و... همین موضوع است. در مجموع اعتبار اهواز برای تکمیل شبکه فاضلاب در سال‌جاری 1750میلیارد تومان و برای شبکه آب‌های سطحی 300میلیارد تومان است. قرار است پروژه فاضلاب اهواز طی 2سال به پایان برسد و تکمیل فاضلاب 7شهر اصلی خوزستان هم تسریع شود، اما درحالی‌که باید ماهانه 170تا200میلیارد تومان اعتبار برای پرداخت به پیمانکاران داده شود از ابتدای سال، دولت فقط 100میلیارد تومان اعتبار را پرداخت کرده است.

کردستان، رتبه اول و کرمان، رتبه آخر
بررسی اعداد و ارقام مربوط به دسترسی جمعیت شهری به تاسیسات فاضلاب نشان می‌دهد کردستان با 1.134.229نفر جمعیت شهرنشین و سهم 1.9درصدی از شهرنشینی کشور بالاترین میزان دسترسی را دارد و 95.9درصد جمعیت شهرنشین خود را تحت پوشش قرار داده است.مدیرعامل شرکت آبفای کردستان با بیان اینکه در ۶ماهه نخست امسال ۲۶هزار متر عملیات توسعه شبکه‌های فاضلاب و ۲۷هزار متر عملیات اصلاح انجام شده است، می‌گوید: طول کل شبکه و خط انتقال فاضلاب این استان 2319کیلومتر است که ۵۸۷کیلومتر آن شبکه فاضلاب سنتی، 1577کیلومتر شبکه فاضلاب مدرن و کلکتور(خط انتقال) نیز ۱۵۵کیلومتر است.

علیرضا تخت‌شاهی با بیان اینکه ۹تصفیه‌خانه فاضلاب در شهرهای استان وجود دارد، می‌افزاید: در سال گذشته عملیات توسعه شبکه فاضلاب به میزان 27.99کیلومتر و اصلاح شبکه فاضلاب به میزان 34.79کیلومتر در شهرهای استان انجام شده است و هم‌اکنون حدود ۹۶درصد از جمعیت شهری استان زیر پوشش خدمات فاضلاب قرار دارند.
در مقابل کردستان اما استان کرمان قرار دارد؛ این استان با رقم 1.858.587نفر جمعیت و سهم 3.1درصدی از جمعیت شهرنشین کشور فقط 13.8درصد از جمعیت شهری خود را تحت پوشش شبکه فاضلاب قرار داده است.
عملیات اجرایی پروژه فاضلاب در استان کرمان به‌طور جدی از سال76 با اجرای خط انتقال آغاز شد، اما در همه این سال‌ها با اعتبار سالانه فقط 6 تا 7میلیارد تومان پروژه فاضلاب کرمان به کندی پیش رفته است. مدیرعامل شرکت آبفای کرمان با بیان اینکه اجرای پروژه فاضلاب در کرمان با ورود سرمایه‌گذاران بخش خصوصی سرعت گرفته است به همشهری می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود این پروژه حداقل 3سال دیگر طول بکشد.

محمد طاهری با بیان اینکه هم‌اکنون نیروهای آبفا در 36جبهه کاری در حال کار هستند، می‌افزاید: شبکه فاضلاب تمام خطوط اصلی و خیابان‌ها تا یک سال آینده انجام می‌شود و نصب انشعابات باقی می‌ماند. وی با بیان اینکه در شهر کرمان 522کیلومتر شبکه و خط انتقال فاضلاب اجرا شده است، اظهار می‌کند:‌ در شهرستان سیرجان 252کیلومتر و در شهرستان زرند 211کیلومتر شبکه و خط انتقال فاضلاب اجرا شد.

به‌گفته طاهری، تصفیه‌خانه فاضلاب شهر کرمان نیز 40درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تا اواسط سال1401 وارد مدار بهره‌برداری خواهد شد، همچنین تصفیه‌خانه فاضلاب سیرجان با ظرفیت 26هزار و 500مترمکعب در شبانه‌روز با پیشرفت فیزیکی 82درصد در 3ماهه سوم سال1400 در مدار بهره‌برداری قرار ‌می‌گیرد و تصفیه‌خانه فاضلاب شهر زرند نیز طراحی شده و با انتخاب پیمانکار آماده عملیات اجرایی است.